
بازاریابی محتوا در یک دهه گذشته به شدت مورد توجه قرار گرفته و دلیلش هم مشخص است: این روش بازاریابی جواب میدهد. یک مطالعه که توسط کمپانی Conductor انجام شده، نشان داده محتوای آموزشی، احتمال خرید مشتریها را تا ۱۳۱ درصد افزایش میدهد. این آمار فقط درباره کسبوکارهای B2C نیست و درباره برندهای B2B هم صادق است. مطالعه دیگری هم نشان میدهد هزینه بازاریابی محتوا ۶۲ درصد کمتر از روشهای سنتی بازاریابی است اما سه برابر لید تولید میکند.
همین آمارها برای اضافه کردن استراتژی بازاریابی محتوا به هر استارتآپ و کسبوکاری کافی است. اگر میخواهید اطلاعات بیشتری درباره این روش بازاریابی داشته باشید، این مطلب شروع خوبی است. اینجا همه نکات اساسی و مهم برای شروع بازاریابی محتوا و طراحی استراتژی محتوا را یاد میگیرید.
بازاریابی محتوا چیست؟
برای اینکه بتوانید یک استراتژی خوب تدوین کنید، باید درک درستی از چیستی بازاریابی محتوا داشته باشید. همه ما میدانیم این روش بازاریابی تاثیرگذاری زیادی دارد (به آمارهای بالا مراجعه کنید!) اما هیچ چیز جای یک تعریف دقیق و کامل را نمیگیرد.
بازاریابی محتوا یک رویکرد بازاریابی استراتژیک است که طی آن کمپانیها محتوای متمرکز بر معرفی برند و جذب مشتریهای احتمالی، تولید میکنند. این محتوا – که میتواند به شکل مقاله، ویدیو، اینفوگرافی، تصویر، پادکست، فیلم، کتاب الکترونیکی و ... تولید بشود – برای یک گروه خاص از مخاطبان طراحی شده است.
این محتوا را میتوانید در شبکههای اجتماعی، بلاگها، وب سایت، مراکز اطلاعاتی، میکروسایتها و هر جای دیگری در وب به اشتراک بگذارید.
بازاریابی محتوا چه مزایایی دارد؟
وقتی محتوا را به روش درست و منحصر به فرد تولید کنید و از طریق آن با مخاطب هدفتان ارتباط برقرار کنید، مزایای زیر را برای استارتآپ یا کسبوکارتان به همراه خواهد داشت:
آگاهی از برند:(Brand Awareness) به مشتریان احتمالی که برند شما را نمیشناسند کمک میکند تا با شما آشنا بشوند.
اعتماد و اعتبار: با نمایش تخصص و دانشی که در حوزه فعالیتتان دارید، برای برندتان اعتبار و اعتماد بسازید.
جذب لینک: تقویت لینکدهی و به اشتراکگذاری در کانالهای بازاریابی دیجیتال و در نتیجه بیشتر دیده شدن محتوا.
اعتبار دامنه: افزایش لینکدهی به وب سایت منجر به افزایش اعتبار دامنه وبسایت برند شما خواهد شد.
افزایش نرخ تبدیل: محتوای خوب افزایش فروش، لید، ثبتنام در خبرنامه و ... را به همراه دارد.
شبکههای اجتماعی: منابع لازم برای به اشتراکگذاری در شبکههای اجتماعی را در اختیارتان قرار میدهد.
بهینهسازی موتورهای جستجو: تولید محتوای بیشتر برای رتبهبندی و ایجاد لینکهای داخلی به بهینهسازی وبسایت برای موتورهای جستجو کمک میکند.
بازاریابی تاثیرگذار: فرصت همکاری با افراد و موسسات تاثیرگذار در حوزه فعالیتتان را فراهم میکند.
بازاریابی محتوا معایب هم دارد؟
بله؛ بازاریابی محتوای خوب نیاز به صرف زمان و هزینه دارد. محتوای خوب با سرهمبندی ایجاد نمیشود و ضمن اینکه به یک استراتژی هم نیاز خواهید داشت. صرف داشتن یک وبلاگ یا تولید ویدیو به این معنا نیست که برای استارتآپ یا کسبوکارتان بازاریابی محتوا میکنید. تولید محتوا بدون استراتژی یا مخاطب تعریف شده، اثرگذاری محتوای مشخص و هدفمند را ندارد.
این روش بازاریابی – درست مثل بهینهسازی موتورهای جستجو – یک استراتژی بلندمدت است و به سرعت جواب نمیدهد.
بازاریابی محتوا را از کجا شروع کنیم؟
حالا میدانیم بازاریابی محتوا چیست و چطور میتوانید به افزایش لید و فروش کمک کند. اما این نوع بازاریابی را از کجا باید شروع کرد؟ قبل از هر چیز باید استراتژی خودتان را تعریف کنید.
بازاریابی محتوا برای استارتآپها و کسبوکارهای کوچک با اهداف تعریفشده آغاز میشود
قبل از هر چیز باید بدانید هدفتان از بازاریابی محتوا چیست. آگاهی از برند؟ یا افزایش بازدید سایت؟ میخواهید برند شما در لیست معتبرترینها قرار بگیرد؟
یک ایده دقیق از چیزهایی که میخواهید از طریق بازاریابی محتوا به آنها برسید، تبیین کنید و آنها را روی کاغذ پیاده کنید. باید یک استراتژی ثبتشده داشته باشید تا آن را با تمام نویسندهها، اعضای تیم و مدیران ارشد در میان بگذارید.
اهداف هوشمند بهترین روش هدفگذاری بازاریابی هستند. اهداف هوشمند به اهدافی گفته میشود که قابل اندازهگیری، قابل دستیابی، واقعبینانه و با زمانبندی مشخص باشند.
سفر مشتری و نیازهای مخاطب هدف را بشناسید
باید کمی تحقیق کنید تا بتوانید مخاطب هدف بازاریابیتان را شناسایی کنید و سفر مشتری (Customer Journey) آنها را به خوبی بشناسید.
قصد دارید با بازاریابی محتوا با کدام گروه از کاربران اینترنت ارتباط برقرار کنید؟ نوجوانان؟ مادرانی که فرزند کوچک دارند؟ مردان بالای ۵۵ سال؟ اگر پاسخ شما، همه گزینههاست باید بدانید که مخاطب هدفتان خیلی گسترده است.
میتوانید با بازاریابی محتوا روی چند گروه مخاطب تمرکز کنید اما باید شخصیتهای خریدار مختلف را تعریف کنید تا برای هر کدام از آنها، محتوای به خصوص طراحی کنید.
با دقت به جمعیتشناسی مشتریان فعلی میتوانید انواع مشتریهای کسبوکارتان را شناسایی کنید و طراحی استراتژی را متناسب با نیازهای آنها پیش ببرید. نظرسنجی از مشتریان فعلی هم یکی دیگر از ابزار شناخت کاربران و مشتریان بالقوه است.
سفر مشتری چیست؟
سفر مشتری شامل فازها یا مراحلی است که مخاطب شما قبل از تبدیل شدن به مشتری طی میکند. سفر مشتری باید از دید مشتری تدوین بشود و نباید مستقیما بازتابدهنده فرآیند فروش خودتان باشد. هر فاز باید با هدفی که مشتری دنبال رسیدن به آن است، تطبیق داده بشود و نقاط تماس مشتری با برند شما در هر فاز مشخص بشود.
برای مثال ممکن است یک مشتری در مرحله تحقیق به دنبال راهی برای آرام کردن کودک گریان باشد و از طریق نقاط تماس موجود در گوگل یا فیسبوک به وبسایت شما برسد. اینکه بدانید کدام نقاط تماس به کدام مراحل سفر مشتری مربوط است و هدف مشتری در هر فاز چیست، به تولید محتوای متناسب با این نیازها کمک میکند.
دقت کنید که مثال بالا یک نمونه بسیار ساده از سفر مشتری است و ممکن است سفر مشتری در وب سایت شما به مراتب پیچیدهتر باشد.
محتوای موجود را اصلاح کنید
احتمالا همین حالا هم کمی محتوای تولیدشده روی وبسایت با وبلاگتان دارید. بعد از طراحی استراتژی بازاریابی محتوا، باید یک لیست از محتوای موجود تهیه کنید.
میتوانید محتوای موجود را طوری اصلاح یا بازتولید کنید که پاسخگوی نیازهای مخاطب هدفتان بشود. همچنین ممکن است محتوای آماده و مناسبی داشته باشید که به درستی بهینهسازی یا تبلیغ نشده و به همین خاطر بازدید کافی دریافت نکرده است. با صرف کمی وقت میتوانید این نوع محتوا را زنده کنید و آن را به مخاطب مورد نظرتان برسانید.
مطالب موازی که امکان بازتعریف و هدفگذاری مجدد برای مخاطبان دارند را هم فراموش نکنید. مطالبی که در همه ماههای سال بیننده دارند، مطالب فصلی و مطالب تاریخ گذشته را شناسایی کنید و آنها را متناسب با استراتژی تغییر بدهید.
فراموش نکنید محتوای فصلی با میتوانید بهروزرسانی کنید و دوباره مورد استفاده قرار بدهید. لزوما نباید هر سال یک سری مطلب جدید بنویسید و میتوانید با یک بهروزرسانی هوشمندانه در زمان صرفهجویی کنید.
شکاف محتوا و فرصتها آنالیز کنید
بعد از اینکه محتوای موجود را به خوبی بررسی کردید، باید سراغ محتوای رقبا بروید. فراموش نکنید رقبای شما هم کسانی هستند که محصولات و خدمات مشابه ارائه میکنند و هم سایتهایی که برای رتبه بهتر در موتورهای جستجو با شما رقابت میکنند. اگر با یک وبسایت محتوای مشابه دارید، باید آن را رقیب خودتان بدانید.
با تهیه یک لیست از رقبا، میتوانید سایتهای آنها را بررسی کنید و انواع محتوای موجود در آن سایتها را دستهبندی کنید.
آیا رقبای شما به تولید مطلب بلاگ، ویدیو، اینفوگرافی و ... پرداختهاند؟ کدام دستهبندیها و موضوعات را پوشش میدهند؟ محتوایی که رقبا شما دارند و شما ندارید، شکاف محتوای کسبوکار شما محسوب میشود.
اگر به یک ابزارهای بررسی کلیدواژه دسترسی دارید، بررسی کنید که سایتهای رقیب در چه کلیدواژههایی رتبه گرفتهاند و شما در کدامیک از آنها رتبه ندارید.BrightEdge، SEMrush،AHrefs و بسیاری از ابزارهای دیگر امکان مقایسه وبسایتها و آنالیز شکاف محتوا و کلیدواژه را به شما میدهد.
میتوانید یک لیست از تمام کلیدواژههایی که رقبای شما در آنها رتبهبندی شدهاند و شما رتبهبندی نشدهاید، تهیه کنید. موارد تکراری را حذف کنید و کلیدواژهها را براساس موضوع گروهبندی کنید. اینکار کمی زمان میبرد اما روش خوبی برای شناسایی موضوعاتی است که شما در آنها رتبهبندی نشدهاید و باید محتوای بیشتری برایشان تولید کنید.
یکی دیگر از روشهای آنالیز محتوا، شناسایی موضوعاتی است که مخاطب هدف شما به آن علاقه دارد اما نه شما و نه رقبایتان در آنها رتبهبندی نشدهاید. این موضوعات با نام فرصتهای محتوایی شناخته میشوند و آنالیز آنها تاثیر زیادی در کارایی استراتژی محتوا دارد. ابزارهای زیادی برای شناسایی کلیدواژههای دنبالهدار موضوعات مختلف وجود دارد.AHrefs ، Keywordtool.io، Ubersuggest، Pinterest و Answer the Public برخی از این ابزارها هستند. با استفاده از این ابزارها میتوانید کلیدواژههای بدون رقیب فرصتهای محتوایی را شناسایی کنید و برای آنها محتوا تولید کنید.
برنامه توزیع محتوا را تدوین کنید
بخش مهمی از استراتژی بازاریابی محتوا برای استارتآپها این است که تصمیم بگیرند محتوا را کجا توزیع کنند. آیا یک وبلاگ، کانال یوتیوب یا مرکز اطلاعاتی دارید؟ محتوا را در کدام شبکههای اجتماعی به اشتراک خواهید گذاشت و آیا این تمام این پلتفرمها بهینهسازی شده و برندسازی شده هستند؟ اینها سوالاتی است که با پاسخ به آنها میتوانید برنامه توزیع محتوا را مشخص کنید.
مسائل فنی را چک کنید
آیا پلتفرمها و مجراهای انتشار محتوا از لحاظ فنی بدون اشکال هستند؟ حتما پلتفرم مورد نظرتان برای توزیع محتوا را به صورت دورهای از لحاظ SEO چک کنید. اگر گوگل نتواند در سایت شما جستجو کند و مطالب را ایندکس کند، ترافیک ارگانیک بسیار باارزشی را از دست میدهد. از طرف دیگر، اگر سایتتان خیلی کند باشد بازدیدکنندهها و مشتریهای بالقوه را از دست خواهید داد.
اگر با مباحث فنی SEO آشنا نیستید، میتوانید از ابزارهای مربوطه استفاده کنید و مشکلات سایتتان را شناسایی کنید. این ابزارها علاوه بر شناسایی مشکلات فنی به شما میگویند دقیقا باید چه چیزی را اصلاح کنید.
برخی از این ابزارها که برای بررسی مشکلات فنی سئو مورد استفاده قرار میگیرند، عبارتند از:
Screaming Frog (رایگان به همراه پرداخت برای دسترسی کامل)
Xenu Link Sleuth (رایگان)
Google Page Speed Insights (رایگان)
Webpagetest.org (رایگان)
Lighthouse (رایگان)
GT Metrix (رایگان)
Pingdom (رایگان)
Varvy (رایگان)
DeepCrawl (پولی با آزمایش رایگان)
Google Search Console (رایگان)
Bing Webmaster Tools (رایگان)
یک تقویم محتوایی طراحی کنید
بعد از تکمیل استراتژی بازاریابی محتوا، گام بعدی شما به عنوان یک استارتآپ یا کسبوکار جدید، طراحی تقویم محتوایی است. تقویم محتوایی یک سند پویا با قابلیت ویرایش مداوم است که فضای کافی برای گنجاندن و جابجایی موضوعات مختلف را دارد.
CoSchedule یکی از بهترین ابزارهای طراحی تقویم محتوایی است که کار را برای شما ساده میکند.
نوع تقویمی که طراحی میکنید به نیازهایتان بستگی دارد اما بهتر است شامل موضوع مطلب، نویسنده، هفته نگارش، هفته بررسی، روز انتشار، محل انتشار، آدرس URL، کلیدواژههای هدف، تگ عنوان، توضیحات متا، پستهای شبکههای اجتماعی مربوطه و ... باشد.
بهتر است برای زمانبندی مقالات آتی نشستهای هفتگی، دو هفته یکبار یا ماهانه ترتیب بدهید. فاصله زمانی بین نشستها به حجم محتوای تولیدی و تعداد دفعات ویرایش تقویم در ماه بستگی دارد. سعی کنید جدول هر موضوع را از چند ماه جلوتر پر کنید تا امکان ویرایش تقویم محتوایی همیشه وجود داشته باشد.
چطور موضوعات بازاریابی محتوا را مشخص کنیم؟
انتخاب موضوعات باید با همکاری همه اعضای تیم صورت بگیرد. وقتی میخواهید موضوعات تقویم محتوایی را پر کنید، به نکات زیر توجه داشته باشید:
از موضوعات مشخص شده در آنالیز شکاف محتوا و فرصتهای محتوایی استفاده کنید.
با ساخت محتوای حمایتی، صفحات اصلی وبسایتتان را تقویت کنید.
برنامهریزی محتوایی را با سایر روشهای بازاریابی کسبوکارتان، هماهنگ کنید.
افراد و موسسات ذینفع محصولات مختلف باید نقش پررنگی در موضوعات تقویم داشته باشند.
به فصلی بودن تقویم محتوایی دقت کنید.
تغییرات حوزه فعالیت و موضوعات بهروز را در انتخاب موضوع لحاظ کنید.
با سایر کارمندان – به خصوص اعضای تیم فروش و پشتیبانی – صحبت کنید و مشکلات و پرسشهای پرتکرار مشتریان را شناسایی کنید. به این ترتیب میتوانید این مشکلات را به فرصتهای محتوایی تبدیل کنید.
با مشتریان صحبت کنید و از آنها بپرسید چه نوع محتوایی میخواهند.
در تمام مراحل طراحی تقویم محتوایی، اهداف استارتآپ یا کسبوکارتان را در نظر داشته باشید.
گاهی اوقات داشتن یک لیست بلند از موضوعات مرتبط با حوزه فعالیت و غربالگری آنها براساس ارتباط بیشتر به خدمات و محصولات و حجم جستجوی کلیدواژه میتواند کار را سادهتر کند.
اصول نگارش و سئو را با بازاریابی محتوا ادغام کنید
بعد از تهیه استراتژی و تقویم طراحی میتوانید نوشتن مطالب را شروع کنید. ممکن است کارمندان متخصص تولید محتوا داشته باشید یا از آژانسهای تولید محتوا و فریلنسرها کمک بگیرید یا خودتان به همراه یک تیم کوچک اینکار را انجام بدهید.
در هر صورت مطمئن شوید تولید محتوا با در نظر گرفتن نکات زیر صورت میگیرد:
محتوا باید اجمالی و مدون باشد
متاسفانه، کاربران اینترنت به جای خواندن مقالات به بررسی اجمالی آنها اکتفا میکنند. البته این به آن معنا نیست که محتوای طولانی خوانده نمیشود (مطالعات نشان میدهد خواننده با محتوایی درگیر میشود که نظرش را جذب کند و محتوای طولانی حتی میتواند ترافیک وبسایت را افزایش بدهد) اما وقتی برای وب مطلب مینویسید باید مطلب را با استفاده از زیرتیترها، شمارهگذاری و تصاویر به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید.
محتوا باید ارزش به اشتراکگذاری داشته باشد
آیا محتوای تولید شده آنقدر جذاب، مفید و منحصربهفرد هست که خواننده بخواهد آن را به دیگران به اشتراک بگذارد؟ اگر قصد دارید محتوای قدیمی وبسایت را برای بازنشر اصلاح کنید، قابلیت به اشتراکگذاری را بیش از هر چیز در نظر داشته باشید.
نزدیکترین کلیدواژهها به محتوا را انتخاب کنید
با انتخاب کلیدواژههای کلی که حجم جستجوی بالا دارند و مستقیما به محتوا اشاره میکنند، اشتباه بزرگی مرتکب خواهید شد. برای مثال اگر یک مطلب وبلاگ با موضوع «اهمیت بیمه سلامت کارکنان سالنهای زیبایی» مینویسید، کلیدواژه سلامت کارکنان بسیار وسیع است. کلیدواژه را طوری انتخاب کنید که یک خلاصه جامع از موضوع اصلی محتوا باشد.
از کلیدواژههای مرتبط در محتوا استفاده کنید
کلیدواژههای مرتبط به کلماتی گفته میشود که از لحاظ معنایی با کلیدواژه اصلی ارتباط دارند و خواننده انتظار دارد آنها را هم در متن ببینید. برای مثال اگر یک کاربر عنوان روشهای آموزشی ماراتن را جستجو کرده، انتظار دارد کلماتی مثل کفش ورزشی، تردمیل، تمرینات کششی، تمرینات مقاومتی و سایر عبارات مشابه را در متن ببیند.
از ابزارهای جستجوی کلیدواژه استفاده کنید و با شناسایی کلیدواژههای رتبهبندی شده، کلمات مرتبط را پیدا کنید.
محتوا را بهینهسازی کنید
عنوان مطلب باید شامل کلیدواژه باشد. توضیحات متا باید طوری نوشته بشود که مخاطب را برای کلیک کردن روی مطلب ترغیب کند. از کلیدواژه در هدینگها و سایر اجزای متن استفاده کنید. با استفاده از لینکهای داخلی، محتوای مرتبط را به کاربران معرفی کنید.
از محتوا برای تبدیل کاربر به مشتری استفاده کنید
هیچ فرصتی را برای اضافه کردن call to action به متن از دست ندهید. کاربران را تشویق کنید در خبرنامه عوض بشوند، معرفی محصولات و خدمات را بخوانند، با بخش فروش تماس بگیرند و یک سفارش ثبت کنند.
با کمی دقت میتوانید call to action را طوری در محتوا قرار بدهید که توجه مخاطب را از پیام اصلی منحرف نکند. در اکثر موارد، بهترین جا برای دکمه call to action پایین یا کنارههای صفحه است.
محتوا را تبلیغ کنید و لینک بسازید
انتشار محتوا به تنهایی باعث جذب کاربر و تعامل با آنها نمیشود. باید محتوای تولید شده در تمام کانالهایی که به آنها دسترسی دارید، تبلیغ کنید. از هر پلتفرم اجتماعی که استفاده میکنید – فیسبوک، یوتیوب، توییتر، لینکداین، اینستاگرام، پینترست و ... – باید محتوا را آنجا هم به اشتراک بگذارید.
میتوانید از پستهای تبلیغاتی پولی هم برای رساندن محتوا با کاربران مورد نظرتان استفاده کنید. همچنین میتوانید کارمندان را برای انتشار محتوا در حسابهای شخصیشان تشویق کنید.
محتوای وب سایت یا وبلاگ باید در خبرنامهها و ایمیلهای اطلاعرسانی که برای مشتریها میفرستید هم حضور داشته باشد.
یکی دیگر از راههای تبلیغ محتوا، به اشتراکگذاری آن با افراد و وب سایتهای تاثیرگذار در حوزه فعالیتتان است. به این ترتیب آنها تشویق میشوند به سایت شما لینک بدهند و مخاطبان شما را بیشتر کنند.
استفاده از گوگل ادز هم یکی دیگر از روشهای رشد ارگانیک رتبه وب سایت در موتور جستجوی گوگل است.
استراتژی بازاریابی محتوا را به روز نگه دارید
استراتژی بازاریابی محتوا باید به صورت دورهای بررسی بشود و اگر لازم بود بهروزرسانی بشود. با استفاده از ابزار تحلیل محتوا و رنکینگ، مطالبی که بیشترین بازدید و تعامل با کاربران را داشتهاند، شناسایی کنید.
مطالبی که کاربران به خوبی با آنها تعامل داشتهاند اما رتبه خوبی در کلیدواژههای مربوطه کسب نکردهاند، باید تبلیغ بشوند. مطالبی که رتبه خوبی در موتورهای جستجو دارند و خوب دیده میشوند اما تعامل کاربران با آنها کم است، باید بهینهسازی بشوند و لینکهای تشویقکننده بیشتری به آنها اضافه بشود.
برای ویرایش استراتژی باید روی موضوعات و زمینهها هم کار کنید. مثلا اگر ویدیوهای آموزشی جزو پربینندهترین مطالب شما هستند، باید بیشتر به تولید این نوع محتوا بپردازید.
نتیجهگیری
با مطالعه دقیق این راهنمای جامع میتوانید بازاریابی محتوا برای استارتآپ یا کسبوکار کوچکتان را شروع کنید. محتوای این مقاله برای شروع بازاریابی محتوا کافی است اما اگر میخواهید استراتژیتان هر روز کارآمدتر بشود، باید بیشتر در این حوزه مطالعه کنید و دانشتان را بهروز نگه دارید.
در پایان یکبار دیگر مراحل پیادهسازی بازاریابی محتوا را با هم مرور میکنیم:
با یک استراتژی مشخص که گروههای مخاطب و اهدافتان را تبیین میکند، شروع کنید.
محتوای موجود در وب سایت و محتوای وب سایتهای رقیب را بررسی کنید.
پلتفرم انتشار محتوا را انتخاب کنید و مطمئن شوید هیچ اشکال فنی که مانع از رسیدن محتوا به کاربران بشود را ندارد.
محتوایی بسازید که برای انتشار در فضای وب و مخصوص کاربران اینترنت طراحی شده باشد.
محتوای تولیدشده را در تمام کانالهای موجود تبلیغ کنید.
به طور مرتب، محتوا و کانالهای انتشار آن را آنالیز کنید تا بدانید کدامیک از اجزای استراتژی درست عمل میکنند و کدامیک نتیجه مطلوب ندارند.